Εισαγωγη
Οι εφαρμογές Laser στον κλάδο της υγείας έχουν δει μια δραματική αύξηση τα τελευταία χρόνια, από τη συνηθισμένη χρήση τους στην οφθαλμολογία, στη δερματολογία και την πλαστική χειρουργική. Οι ασθενείς έχουν υιοθετήσει την αντίληψη ότι η ιατρική εφαρμογή Laser είναι τόσο ασφαλής όσο και αποτελεσματική. Επιπλέον, η αυξημένη τάση για μικρο-επεμβατικές διαδικασίες έχει οδηγήσει στην ευρεία αποδοχή του Laser. Πολλοί είναι οι ασθενείς που επιθυμούν γρήγορες διαδικασίες προσδοκώντας την αδιατάρακτη επούλωση και την ελάχιστη δυνατή αναστάτωση στις ζωές τους.
Η χρήση των Laser στο οδοντιατρικό επάγγελμα αυξάνεται λόγω της βελτίωσης της κατάρτισης και της εκπαίδευσης. Η ενισχυμένη, αξιόπιστη τεχνολογία αυτών των συσκευών δημιουργεί ένα φιλικό προς τον χρήστη περιβάλλον με διαδικαστικές προεπιλογές και συνοδευτικά γραφικά, και το προσιτό κόστος έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της πρόσβασης.
Μαζί με την αποδοχή, υπήρξε μια διεύρυνση των οδοντιατρικών ενδείξεων για laser εφαρμογές, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών για άμεση επανορθωτική θεραπεία και για έμμεση ενίσχυση της επανορθωτικής οδοντιατρικής. Ενώ η θεώρηση για lasers στη διαχείριση της περιοδοντίτιδας έχει προταθεί εδώ και αρκετά χρόνια, ο ακριβής ρόλος τους υπήρξε πολύπλοκος και συγκεχυμένος μέχρι και πρόσφατα.
Η περιοδοντιτιδα
Για δεκαετίες, η εστίαση στη διαχείριση της περιοδοντίτιδας είχε κατά κύριο λόγο αντιμικροβιακή κατεύθυνση. Μία περίληψη της περιοδοντικής θεραπείας από μία μη χειρουργική θέση έχει επικεντρωθεί στο μηχανικό και χημικό πόλεμο ενάντια στα πρωτογενή αίτια, όπως η μικροβιακή χλωρίδα.
Και ενώ εμείς δεν θα αρνηθούμε ότι τα βακτηριακά παθογόνα είναι το κύριο ερέθισμα, ο ρόλος της απόκρισης του οργανισμού με τη μορφή χρόνιας φλεγμονώδους αντίδρασης υπερέχει σε σχέση με το ιστορικό παθογένεσης.
Ένα νέο πρότυπο εξελίσσεται για να συμπεριλάβει αντιφλεγμονώδη κατεύθυνση αλλά και διαμόρφωση των συστημάτων του οργανισμού για τη διαχείριση του περιοδοντικού ασθενή. Κάθε νέα συσκευή ή πρωτόκολλο θα πρέπει να ενσωματώνει τόσο αντιμικροβιακή όσο και αντιφλεγμονώδη διαχείριση.
Τα σημερινά συστήματα για τη διαχείριση της περιοδοντίτιδας έχουν βελτιωθεί σημαντικά με τη χρήση χημικής και μηχανικής προσέγγισης. Τώρα, έχουμε στη διάθεσή μας τα επιπλέον υλικά για να προκαλέσουμε αναγέννηση μέσω της επούλωσης των πληγών. Ωστόσο, αυτά τα συστήματα έχουν περιοριστεί στο παρελθόν λόγω παραγόντων όπως το υψηλό κόστος χρήσης και την αντίληψη του ασθενούς για πιθανά αποτελέσματα ή δυνητική ταλαιπωρία.
Τα μηκη κυματος των οδοντιατρικων laser και οι αντιστοιχοι στοχοι ιστου
Τα laser έχουν την ικανότητα να επηρεάσουν τον ιστό, ανάλογα με τη φύση του στόχου. Με τη χρήση μίας συνεκτικής δέσμης φωτός, η ενέργεια κατευθύνεται μέσω ενός ηλεκτρομαγνητικού κύματος, γενικά μέσω μιας διαδικασίας που σημειώνεται ως εκτομή (εξάτμιση). Αυτή η θερμική ακτινοβολία είναι μη ιονίζουσα σε μια έκταση από 350-10,600 νανόμετρα. Η ακτινοβολία θεωρείται ασφαλής για τα ανθρώπινα κύτταρα, όταν χρησιμοποιείται με τις κατάλληλες ρυθμίσεις και προφυλάξεις.
Η δράση ενός laser είναι φωτο-θερμική με απορρόφηση μέσα στον κατάλληλο στόχο. Όταν ένα laser στοχεύει σε οποιοδήποτε στόχο η ενέργεια αντικατοπτρίζεται, διασπείρεται, μεταδίδεται, ή ιδανικά απορροφάται (Εικόνα 1).
Εικόνα 1: Μήκος κύματος οδοντιατρικού laser ψάχνει τον στόχο στον περιοδοντικό ιστό.
Τα οδοντιατρικά laser μπορούν να χωριστούν με βάση τις δράσεις τους σε αυτά για το μαλακό ιστό, τον σκληρό ιστό, ή και τους δύο. Το αντίστοιχο μήκος κύματος απορροφάται από τον αντίστοιχο ιστό.
Για το μαλακό ιστό, ο χρωμοφόρος στόχος είναι η αιμοσφαιρίνη, η μελανίνη και το νερό στα κύτταρα. Τα laser διόδου και Nd:YAG είναι πολύ αποτελεσματικά στο μαλακό ιστό, λόγω των συντελεστών τους μικρής απορρόφησης και του τρόπου με τον οποίο βλέπουν την αιμοσφαιρίνη, το χρώμα του ιστού, και σε περιορισμένο βαθμό, το νερό.
Για το σκληρό ιστό, ο κύριος χρωμοφόρος στόχος είναι το νερό στα κύτταρα και ο υδροξυαπατίτης. Τα laser Erbium (Er,Cr:YSGG and Er:YAG) και CO2 ενδείκνυνται για σκληρούς ιστούς, και σε ένα βαθμό για μερικούς μαλακούς λόγω των συντελεστών τους μακράς απορρόφησης και έλξης τους για αυτούς τους στόχους.
Τα laser διόδου και Nd:YAG αντενδείκνυνται για σκληρούς ιστούς και μπορούν να δημιουργήσουν ανεπιθύμητες θερμικές επιπτώσεις σε αυτές τις επιφάνειες. Τα Erbium (Er,Cr:YSGG and Er:YAG) και CO2 θεωρούνται laser για όλους τους ιστούς. Παρακάτω θα δείτε μία σύνοψη.
Εικόνα 2: Μήκη Κύματος Οδοντιατρικών Laser και οι στόχοι τους.
Ιδανικες ιδιοτητες ενος περιοδοντικου laser
Ειδικά αξιώματα έχουν αναπτυχθεί ως ιδανικά συστατικά κάθε πρωτοκόλλου laser για τη διαχείριση της περιοδοντίτιδας. Αυτά τα χαρακτηριστικά είναι απαραίτητα ανεξάρτητα από τη τεχνική, το υλικό, το φαρμακολογικό προϊόν ή τη συσκευή. Ενώ μερικές ουσίες θα μπορούσαν να τους ικανοποιήσουν όλους, το ιδανικό σύστημα laser θα πρέπει να ενσωματώνει τις περισσότερες από τις βασικές ενδείξεις όσον αφορά στη διαχείριση της περιοδοντίτιδας.
Αντιμικροβιακή δράση: Η ενέργεια laser μπορεί να έχει σημαντική επίδραση στη μικροβιακή χλωρίδα μέσω της μετουσίωσης των κυτταρικών τοιχωμάτων. Η θερμική επίδραση από την έλξη προς το χρώμα του ιστού στα κύτταρα συγκεκριμένων μικρο-οργανισμών, όπως ο Porphyromonas gingivalis, και μια άμεση επίδραση θερμικής ενέργειας.
Όλα τα μήκη κύματος των οδοντιατρικών laser έχουν τουλάχιστον μία από αυτές τις ιδιότητες. Ωστόσο, ένα ερώτημα παραμένει με οποιαδήποτε αντιμικροβιακή τεχνική. Μπορεί κανείς να αποστειρώσει εντελώς ένα sulcular περιβάλλον ώστε να αποφύγει τον εκ νέου αποικισμό;
Sulcular χειρουργικός καθαρισμός: Η αφαίρεση του νεκρωτικού ιστού που μπορεί να περιέχει φλεγμονώδη συστατικά, όπως υπερκινητικά ουδετερόφιλα, ενισχύει την ενδεχόμενη επούλωση της πληγής. Η αφαίρεση του επιθηλίου στην εσωτερική επιφάνεια του sulcus (και ενδεχομένως στο εξωτερικό του sulcus) καταπνίγει την μετανάστευση των επιθηλιακών το οποίο μπορεί να βοηθήσει στη νέα προσάρτηση (Εικόνα 3).
Απολύμανση Ρίζας: Μία διαδικασία αποτοξίνωσης της ρίζας είναι απαραίτητη. Και η αφαίρεση της πέτρας και της στοιβάδας επιχρίσματος γίνεται σημαντική αν αναλογιστεί κανείς ένα θετικό περιβάλλον προσκόλλησης ινοβλαστών (Εικόνα 4).
Σύνδεση μέσω επούλωσης πληγών: Η ενέργεια laser πρέπει να προωθεί την αναγέννηση των συστατικών του περιοδοντίου, συμπεριλαμβανομένης της προσκόλλησης του συνδετικού ιστού, του περιοδοντικού συνδέσμου και των οστικών δομών.
Εικόνα 3: Άκρη Οδοντιατρικού Laser σε λειτουργία de-epithiliazion.
Εικόνα 4: Δράση Laser στο θυλάκιο για την αφαίρεση της πέτρας και του στρώματος επιχρίσματος.
Ενδειξεις Περιοδοντικου Ασθενη
Η συλλογή δεδομένων είναι απαραίτητη για να καθοριστεί μια διάγνωση που να περιλαμβάνει αξιόπιστες και έγκυρες περιοδοντικές εξετάσεις, ποιοτικές ακτινογραφίες, ανίχνευση διακλαδώσεων, επισυναπτόμενες μετρήσεις των ούλων και δείκτες κινητικότητας. Αυτά τα δεδομένα μεταμορφώνονται σε μια διάγνωση και τελικά σε ένα σχέδιο πρόγνωσης και θεραπείας.
Δεν είναι σκοπός μας να απλοποιήσουμε υπερβολικά τη διαδικασία, αλλά οι ασθενείς μπορούν να διαχωριστούν σε δύο ευρείες κατηγορίες: μη χειρουργικούς και χειρουργικούς (Πίνακας 1).
Ταιριασμα μηκων κυματων laser και περιοδοντικων ασθενων
Μη χειρουργικές περιοδοντικές διαδικασίες μπορούν να πραγματοποιηθούν με όλα τα οδοντιατρικά laser. Τα laser μαλακού ιστού, όπως αυτά διόδου και Nd: YAG, ενδείκνυνται ειδικά για διαδικασίες περιοδοντικού καθαρισμού. Αυτά τα μήκη κύματος laser έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν ένα αντιμικροβιακό περιβάλλον με την έλξη τους στους χρωστικούς μικρο-οργανισμούς.
Οι θερμικές τους ιδιότητες επιτρέπουν τον sulcular καθαρισμό αφαιρώντας τον νεκρωτικό ιστό. Μερικά πρωτόκολλα προτείνουν πολλαπλά ραντεβού, με συχνή de-epithelialization μετά την αρχική διαδικασία για την αναστολή της ανάπτυξης προς τα κάτου του επιθηλιακού ιστού.
Ενώ στη θεωρία φαίνεται να υπάρχει μια λογική εκεί, η πρακτικότητα της επιστροφής ενός ασθενούς συχνά περιορίζει κάθε επίδραση laser στην ίδια τη ρίζα. Ως εκ τούτου, η απολύμανση της ρίζας θα απαιτήσει πρόσθετα συμβατικά όργανα, όπως μηχανοκίνητους υπερήχους ή χειροκίνητες συσκευές.
Ένα σημαντικό πλεονέκτημα στη χρήση της διόδου στη μη χειρουργική φροντίδα είναι η ικανότητα του laser να δημιουργεί ένα μικρό πλάτος μέσα και γύρω από τη sulcular είσοδο. Αυτό ανοίγει την αύλακα και παρέχει άριστη πρόσβαση τόσο στα ηλεκτρικά όσο και στα χειροκίνητα όργανα. Ένα πρόσθετο όφελος της διόδου και του Nd:YAG είναι η ικανότητά τους να βελτιώνουν την αιμόσταση, η οποία δημιουργεί επίσης ένα θετικό περιβάλλον πρόσβασης.
Τα laser του σκληρού ιστού όπως το Erbium (Er,Cr:YSGG and Er:YAG) και το CO2 έχουν τις ιδιότητες που βοηθούν στη διαχείριση της πρώιμης περιοδοντίτιδας. Όχι μόνο έχουν τη δυνατότητα να παρέχουν καθαρισμό αύλακας αλλά επίσης βοηθούν και στην απομάκρυνση της πέτρας και την αποτοξίνωση των ριζών.
Σημειώστε ότι τα CO2 πρέπει να έχουν την ικανότητα να πάλλονται εξαιρετικά αλλιώς η ενέργεια θα έχει δυσμενείς θερμικές μεταβολές στις ρίζες. Αυτά δεν χρησιμοποιούνται όσο το laser διόδου επειδή είναι οικονομικά απαγορευτικά στη μη χειρουργική περιοδοντολογία.
Laser Σκληρου Ιστου
Τα laser σκληρού ιστού μπορούν να πραγματοποιήσουν χειρουργική περιοδοντική θεραπεία. Ενώ μπορούν να έχουν αντιμικροβιακή δράση και βοηθούν στον καθαρισμό της αύλακας, η έλξη τους στον υδροξυαπατίτη είναι ένα σημαντικό πλεονέκτημα στην αποτοξίνωση της ρίζας, την αφαίρεση της πέτρας και την οστική χειρουργική επέμβαση. Έχουν την ικανότητα να αφαιρέσουν το στρώμα επιχρίσματος με άνοιγμα των οδοντικών σωλήνων ενισχύοντας έτσι την προσκόλληση των ινοβλαστών.
Τα Erbium Laser θεωρούνται τα πιο ευέλικτα στην περιοδοντολογία, επειδή μπορούν να αναζητήσουν στόχους τόσο μαλακού όσο και σκληρού ιστού του περιοδοντίου χωρίς δυσμενείς συνέπειες. Έχουν επίσης την ικανότητα να δημιουργούν ένα αποφλοιωμένο περιβάλλον όπου το σπογγώδες οστό έχει την ευκαιρία να απελευθερώσει μορφογενετική οστική πρωτεΐνη.
Η ικανότητα των laser σκληρού ιστού να επηρεάζουν όλους τους ιστούς ενισχύει τη θετική επούλωση των πληγών και τη συναφή αναγέννηση μέσω της αφαίρεσης κοκκιώδους ιστού.
Τα laser διόδου και Nd:YAG νοητά μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε χειρουργικές περιοδοντικές διαδικασίες. Ωστόσο, τα βήματα θα πρέπει να περιορίζονται μόνο σε συστατικά μαλακού ιστού της συνολικής διαδικασίας, με επιπλέον απαιτούμενα βήματα χρήσης παραδοσιακών συσκευών όπως συσκευές αποφλοίωσης υπερήχων και χειροκίνητες.
Ο λόγος για την έλξη προς τα laser στην περιοδοντική φροντίδα είναι ότι οι περισσότερες συσκευές έχουν άκρες που είναι λεπτές σε διάμετρο, για την πρόσβαση στον αύλακα (Εικόνα 5).
Εικόνα 5: Πρόσβαση σε περιοδοντικό θυλάκιο με λεπτή άκρη laser.
Αυτό δίνει κλειστού-πτερύγιου προσεγγίσεις για την πρόσβαση στο περιοδόντιο. Οι χειροσυσκευές Laser είναι μικρές σε διάμετρο και μπορούν να είναι διαχειρίσιμες σε δυσπρόσιτες περιοχές της στοματικής κοιλότητας, ειδικά στα οπίσθια τεταρτημόρια. Αυτές οι χειροσυσκευές μπορούν επίσης να έχουν φως, αέρα και νερό τα οποία βοηθούν στην οπτικοποίηση και σπηλαίωση.
Βιο-διεγερση
Η διαδικασία της φωτοβιοδιαμόρφωσης δημιουργεί θετική επούλωση πληγών και αντιφλεγμονώδες περιβάλλον.
Ενώ όλα τα laser έχουν κάποια βιο-διεγερτική επίδραση, αυτά που χρησιμοποιούνται σε αυτήν την κατηγορία είναι γενικά στην κατηγορία μήκους κύματος 630–980nm. Η θεραπεία διεγείρει τα μιτοχόνδρια και απελευθερώνει ATPs. Οι κλινικοί γιατροί χρησιμοποιούν κυρίως βιο-διέγερση με λέιζερ διόδου αμέσως μετά από επεμβάσεις τόσο μη χειρουργικές όσο και χειρουργικές. Η πιο σημαντική επίδραση συμβαίνει όταν υπάρχει αυξημένη συχνότητα εφαρμογής. Μελέτες έχουν αποδείξει ότι συμβαίνει ευνοϊκή επούλωση των πληγών με βιο-διέγερση.
Παραγοντες ασφαλειας
Όπως και με οποιαδήποτε συσκευή ή διαδικασία, απαιτείται επαρκής κατάρτιση. Τα προγράμματα πιστοποίησης, που χρηματοδοτούνται από την Ακαδημία της Laser Οδοντιατρικής είναι ολοκληρωμένα με βάσεις εις βάθους γνώσεων και διδασκαλία της σημερινής οδοντιατρικής χρήση λείζερ.
Τα οδοντιατρεία που χρησιμοποιούν laser θα πρέπει να έχουν έναν υπεύθυνο ασφαλείας ο οποίος θα εξασφαλίζει την ασφαλή, αποτελεσματική χρήση της συσκευής στους ασθενείς. Κατάλληλα γυαλιά ασφαλείας για το αντίστοιχο μήκος κύματος είναι υποχρεωτικά, όπως είναι και η κατάλληλη σήμανση κατά τη χρήση λέιζερ. Η αναρρόφησης μεγάλου όγκου είναι απαραίτητη για να αποφευχθεί το λοφίο λέιζερ που παράγεται από τη δραστηριότητά λέιζερ στον αντίστοιχο στόχο.
Άρθρο από τον Samuel B. Low, DDS, MS, MEd.
Πηγή: http://www.dentaltown.com/Dentaltown/Article.aspx?i=415&aid=5904