Η χρήση του υδροξυαπατίτη για την πρόληψη της διάβρωσης του σμάλτου των δοντιών ή ακόμη και για την αναγέννηση του φυσικού σμάλτου ερευνάται εδώ και χρόνια. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν ανεπαρκή επιστημονικά στοιχεία που να αποδεικνύουν τα οφέλη του. Μια πρόσφατη γερμανική μελέτη ωστόσο υπέδειξε ότι, ο υδροξυαπατίτης είναι εξίσου αποτελεσματικός με το φθόριο όσον αφορά στην προφύλαξη της οδοντικής υγείας.
Για τη σύγκριση, επελέγησαν 133 ασθενείς ηλικίας 11-25 ετών, οι οποίοι επρόκειτο να λάβουν ορθοδοντική θεραπεία με τη χρήση ακίνητων ορθοδοντικών μηχανισμών – δηλαδή, μία ομάδα ασθενών με σχετικά υψηλό κίνδυνο τερηδόνας. Η ομάδα χωρίστηκε σε 2 τυχαίες υποομάδες. Η ομάδα ελέγχου χρησιμοποίησε οδοντόπαστα φθορίου σε συγκεντρώσεις 350 ppm και 1050 ppm για τη δοκιμαστική περίοδο ενώ η δεύτερη ομάδα βούρτσισε με οδοντόπαστα με 10% υδροξυαπατίτη.
Οδοντιατρικές εξετάσεις πραγματοποιήθηκαν πριν την τοποθέτηση των ορθοδοντικών μηχανισμών καθώς και μετά, μία φορά κάθε μήνα για μια περίοδο 6 μηνών. Για να εκτιμηθεί η επιφάνεια του σμάλτου χρησιμοποιήθηκε το Διεθνές Σύστημα Ανίχνευσης και Αξιολόγησης της Τερηδόνας (International Caries Detection and Assessment System). Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν επίσης τον δείκτη πλάκας και δείκτη ούλων.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι, υπήρξε σημαντική αύξηση της τερηδόνας του σμάλτου κατά την περίοδο παρατήρησης. Ωστόσο, ούτε το φθόριο ούτε ο υδροξυαπατίτης ξεχώρισαν σημαντικά. Στην ομάδα υδροξυαπατίτη, το 54,7% των ασθενών εμφάνισαν βλάβη μετά από έξι μήνες, ενώ στην ομάδα του φθορίου, το ποσοστό αυτό ήταν 60,9%. Επίσης, οι δείκτες πλάκας και ούλων αυξήθηκαν ελαφρά, αλλά δεν υπήρξαν σαφείς διαφορές.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της μελέτης, η οδοντόπαστα που περιέχει υδροξυαπατίτη μπορεί να θεωρηθεί ως εναλλακτική λύση στην οδοντόπαστα φθορίου.
Η έρευνα έχει τίτλο “Impact of a non‐fluoridated microcrystalline hydroxyapatite dentifrice on enamel caries progression in highly caries‐susceptible orthodontic patients: A randomized, controlled 6‐month trial” και δημοσιεύτηκε στο τεύχος Μαΐου του περιοδικού Journal of Investigative and Clinical Dentistry.